یار و یاور امام بودن، ویژگی‌هایی دارد كه هم با ملاحظه روایات معصومین و هم با ملاحظه تاریخ می‌توان آنها را به دست آورد.

وقتی به تاریخ معصومان نگاه می‌كنیم، درمی‌یابیم كه در میان مسلمانان، آنهایی كه به امام خویش معرفت و شناخت بیشتر و عمیق‌تری داشتند و به همین دلیل، در برابر او و فرمان‌هایش به صورت كامل تسلیم بودند و به جای حرف و ادعا، در مقام عمل پیروی خود را نشان دادند، و در زمان فتنه ها از امام خود جدا نشدند همان یاران واقعی پیامبر و ائمه در جنگ‌ها، سختی‌ها و تلخی‌ها بودند؛ افرادی چون: سلمان فارسی، ابوذر و مقداد برای پیامبر و افرادی مثل مالك اشتر و عمّار یاسر برای امیرمؤمنان علی علیه‌السلام و نیكانی چون 72 تن شهید كربلا برای امام حسین علیه‌السلام.

جالب اینكه در روایات فراوانی كه درباره ویژگی‌های یاران امام مهدی علیه‌السلام آمده است، بر مسأله معرفت عمیق یاران به آن حضرت و اطاعت كامل و بی‌چون و چرای ایشان از امام خود، تأكید شده است؛ هم‌چنین روایات، به سلامت نفس، پاكی و تقوای آنان تصریح می‌کند.

امام صادق علیه‌السلام درباره این افراد فرموده است: «آنها مردانی هستند كه دل‌هایشان همانند قطعه‌های آهن [محكم] است؛ هرگز دچار تردید نمی‌شوند...؛ پروانه‌وار دور شمع وجود امام می‌گردند و خود را سپر جان او قرار می‌دهند...؛ در سراسر شب، نغمه‌های نماز و ذكر و عبادتشان چون صدای زنبور به گوش می‌رسد؛ آنها زاهدان شب و شیران روز و در برابر امام عزیزشان كاملاً مطیع و تسلیم هستند».

البته به این نكته باید توجه کرد كه یاران امام مهدی علیه‌السلام هم مثل یاران دیگر ائمه، مراتب مختلفی دارند و روایات، بیشتر به ویژگی‌های یاران نزدیك حضرت كه از بهترین شیعیان هستند، پرداخته است.

به‌طور طبیعی، هر یك از ما امیدواریم جزو یاران حضرت باشیم؛ چون هم به او عشق می‌ورزیم، و هم منتظر قدوم مبارك اوییم و هم در دل و جان تصمیم به اطاعت از او داریم، ولی باید همّتمان آن باشد كه در مقام یاوری، تا آنجا بالا رویم كه مایه روشنی چشم ایشان باشیم، به‌گونه‌ای كه امام به یاری ما دل‌گرم باشد، همان‌گونه كه مالك اشتر برای امام علی علیه‌السلام این‌چنین بود و علی علیه‌السلام در فراق او و در ماتم او گریست و فرمود: «شما نمی‌دانید مالك كه بود؟»

نكته دیگر آن است كه در یاری امام عصر، فرقی بین زن و مرد نیست و هر كس می‌تواند با توجه به توانایی‌های خود، در خدمت امام باشد؛ زیرا یاری امام مهدی علیه‌السلام  تنها جنگیدن و شمشیرزدن نیست تا مخصوص مردان باشد؛ همگان ـ چه مرد و چه زن ـ می‌توانند در جبهه یاوران امام زمان  قرار گیرند؛ بنابراین، راه برای همه باز است تا جزو یاوران حضرت باشند، اما به شرط :

۱) به‌دست‌آوردن ویژگی‌های رفتاری یاران حضرت و سعی در به‌دست‌آ‌وردن اخلاق اسلامی و تقواپیشگی درهمه‌حال

۲) دعا و تضرع به درگاه حضرت حق، از جمله خواندن دعای عهد در هر صبح كه براساس فرموده امام صادق علیه‌السلام «خواننده دعای عهد از جمله یاوران مهدی است و اگر بمیرد، خدا او را در روزگار ظهور برمی‌گرداند».

برای اینکه از یاران واقعی امام زمان باشیم باید رفتارها و برخوردها وگفتارهای خود را مهدوی کنیم ؛یعنی ،زندگی مهدوی داشته باشیم .در این راستا عمل به راهکارهای زیر توصیه می شود:
۱. سنخیت با امام
کسانی که می خواهند از یاران واقعی امام زمان باشند ، وضعیت فکرى، روحى و عملى خود را به گونه اى سامان مى بخشند که سنخیت کاملى با امام زمان(عج) داشته باشند. به طور کلى هر انسانى داراى سه مرتبه وجودى (افکار، صفات و اعمال) است و هیچ انسانى از این قاعده مستثنا نیست. اگر کسى بخواهد به انسان دیگرى نزدیک شود، چاره اى ندارد جز اینکه بکوشد نوع اعتقاد، باورها، صفات و رفتار خود را به ایشان نزدیک سازد تا از این طریق شیعه و پیرو واقعى او باشند.
امام باقر«علیه سلام» در تفسیر آیه

«یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَ صابِرُوا وَ رابِطُوا»؛ آل عمران (۳)، آیه ۲۰۰

فرمود: «اصبروا»، یعنى صبر کنید بر اداى واجبات و «صابروا»، یعنى شکیبا باشید بر اذیّت دشمنان و «رابطوا»، یعنى رابطه ناگسستنى با امام خود، مهدى منتظر(عج) داشته باشید» منتخب الاثر، ص ۵۱۵، ج ۸ ؛ الغیبة النعمانى، ص ۱۹۹ ؛ تفسیر برهان، ج ۱، ص ۲۳۴..
۲. پرهیزکارى و تزکیه نفس
یکى از وظایف و بایسته هاى مهم یاران امام زمان ، آراستن درون با فضایل انسانى و چنگ زدن به مکارم اخلاقى است ؛

یعنى، همان طور که قرآن مى فرماید: «اگر مى خواهید محبوب خدا باشید، تقوا پیشگى کنید» ؛ این قانون در مورد حضرت مهدى(عج) نیز هست.

بسى گفتند از عیسى و مهدى      مجرّد شو، تو هم عیساى عهدى

ز مهدى گر چه روزى چند پیشى      بکش دجّال خود، مهدىّ خویشى

چو تو در معرفت، چون طفل مهدى      چه دانى، قدر علم و فضل مهدى؟!

به نور علم مى کن دیده روشن      که تا بتوانیش هر لحظه دیدن
ر.ک: کنزالحقایق، شیخ محمود شبسترى.

از امام صادق«علیه سلام» نقل شده است:

«براى صاحب الامر، غیبتى طولانى است ؛ در این دوران هر کس باید تقوا پیشه سازد و به دین خود چنگ زند» الغیبة النعمانى، ص ۲۵۰، باب ۱۴، ح ۵..
۳. اظهار محبّت و ولایت
یکى از اوصاف یاران خالص امام زمان(عج)، مهرورزى و محبّت سرشار به آن حضرت و تولای اواست. پیامبر اکرم«صلوات الله علیه» درباره لزوم دوستى حضرت مهدى(عج) مى فرماید:
«مَن اَحَبّ اَن یَلقى اللّه و قَد کَمل ایمانُهُ و حَسُنَ اِسلامُهُ فَلیَتَوَلَّ الحُجّة صاحب الزمان المنتظر»؛ بحارالانوار، ج ۳۶، ص ۲۹۶، ح ۱۲۵.

«هر کس دوست دارد خدا را ملاقات کند ؛ در حالى که ایمانش کامل و اسلامش نیکو باشد، پس باید دوستدار حضرت حجّت، صاحب الزمان منتظر باشد».
خود امام مهدى(عج) نیز مردم را به کارهایى سفارش فرموده که موجب ازدیاد محبّت و مودّت مى شود: «هر یک از شما باید به امورى بپردازد که او را به محبّت ما نزدیک کند و از کارهایى که ناخوشایند ما است، دورى جوید ؛ زیرا ظهور ما به صورت ناگهانى فرا مى رسد» همان، ج ۵۳، ص ۱۷۶..
۴. اظهار اشتیاق و چشم به راه بودن
شور طلب و علاقه دیدار یار و اظهار شیدایى و اشتیاق به محبوب، از ویژگى هاى بارز یاران امام زمان است ؛ چنان که در دعاى ندبه آمده است:

«لیتَ شِعرى اَینَ استَقرّت بِکَ النّوى بَل اَىُّ ارض تُقِلُّک اَو ثَرى ابرضوى ام غیرها ام ذى طوى...»؛ اقبال الاعمال، ص ۲۹۸.

 «اى کاش مى دانستم در چه جایى منزل گرفته اى و چه سرزمین و مکان تو را در بر گرفته است! آیا در کوه رضوى هستى و یا در جاى دیگر و یا در ذى طوى هستى...».
امام على«ع» وقتى از امام مهدى(عج) و صفات آن حضرت مى گوید ؛ ناگاه از درون سینه آهى مى کشد و شوق دیدار آن بزرگوار را ابراز مى دارد.
۵. شناخت و معرفت امام
یکى از وظایف یاران مصلح موعود ،شناخت راهبر وپیشوای خود و آشنایى و ارتباط هر چه بیشتر با آن حضرت است. شناخت امام«عج» به حدى ضرورت دارد که در روایات معتبر شیعه و سنّى آمده است: «هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد، به مرگ جاهلى مرده است» کمال الدین، ج ۱، ص ۳۷۱ ؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۱۶۰ ؛ ینابیع المودّة، ج ۲، ص ۳۷۲.

این معرفت هم شامل نام و نسب مى شود و هم شامل اوصاف و ویژگى ها و هم اهداف و برنامه ها مى باشد. به همین جهت در یکى از دعاهاى معتبر و معروف مى گوییم:

«اللهم عرّفنى نفسَک فانّک ان لم تُعرّفنى نفسَّک لم اعرف نبیّک، اللّهم عرّفنى رسولَک فانّک ان لم تعرّفنى رسولک، لم اعرف حجّتک، اللّهم عرّفنى حجّتک فانّک اِن لم تُعرّفنى حُجّتک ضللتُ عن دینى»؛ کافى، ج ۱، ص ۳۳۷، ح ۵ ؛ کمال الدین، ج ۲، ص ۵۱۲.
۵. ارتباط وتجدید عهد با ولایت
حفظ و تقویت پیوند قلبى با امام عصر(عج) و تجدید دایمى عهد و پیمان با آن حضرت، یکى دیگر ازشرایط یاری امام در عصر غیبت است.
۶.مبارزه و امر به معروف و نهى از منکر
یاوران حضرت مهدى(عج)، باید هموارهآماده پیوستن به قیام جهانى حضرت مهدى(عج) باشند و در عین حال خود علیه ظلم و ستم و فساد، مبارزه کنند.
رسول گرامى اسلام فرمود:

«لا یزالونَ قومٌ من امّتى یُقاتلون على الحقّ ظاهرین الى یوم القیامة»؛ نهج الفصاحه، ج ۲، ص ۵۱۶ ؛ منتخب الاثر، ص ۵۱۴. 

«همواره گروهى از امت من تا روز رستاخیز، پیروزمندانه در راه حق نبرد مى کنند».
در روایات به نمونه اى از منتظران و شیعیان واقعى امام«ع» در عصر غیبت اشاره شده که علیه ظلمت و فساد قیام مى کنند و راه امامان خود را تداوم مى بخشند و جانشین ولى عصر(عج) در روى زمین هستند.
امام صادق«علیه سلام» مى فرماید:

«فیَجعَلُ اللّه قم و اهلَها قائمین مقام الحجّة»؛ منتخب الاثر، ص ۴۴۳.

«خداى تبارک و تعالى، قم و اهل قم را قائم مقام حجّت قرار مى دهد» و نیز «قم به این جهت قم نامیده شده که اهل آن در محضر قائم آل محمّد(عج) گرد مى آیند و با او قیام مى کنند و از یارى او منحرف نمى شوند» همان، ص ۴۸۵..
۷. حق خواهى و حق مدارى
تاریخ، صحنه حضور و نزاع دو گروه حقّ و باطل و دو اندیشه طغیان گرى و حق گرایى است ؛ راه حقّ و صلاح، راه پیامبران و صالحان و راه باطل و کفر، راه شیاطین و سردمداران زر و زور و تزویر است. این دو گروه و نبرد میان آنها، همیشه در جامعه بوده و همه منتظران واقعى امام زمان(عج)، باید پیرو و طرفدار حق و مخالف و دشمن باطل باشند. با ظهور حضرت مهدى(عج)، جهان شاهد مصاف نهایى حق و باطل و پیروزى و غلبه حق به رهبرى آن حضرت خواهد بود و منتظران ظهور نیز در هر حال باید براى چنین مصافى آماده باشند و خود نیز باید حق و حق خواهى را محور و مدار برنامه ها و فعالیت هایشان قرار دهند.
رسول خدا«صلوات الله علیها» در این زمینه مى فرماید:

«لا تَزالُ طائفة مِن اُمّتى على الحَقّ ظاهرین حتّى یأتى امرُ اللّه»؛ نهج الفصاحه، ج ۲، ص ۵۱۶ ؛ منتخب الاثر، ص ۵۱۴ ؛ بحارالانوار، ج ۵۱، ص ۵۲.

«گروهى از امت من همواره حق را آشکار مى کنند تا فرمان خدا (امر ظهور) فرا رسد».
حضرت على«علیه سلام» نیز مى فرماید:

«واللّه ما یکونُ ما تأملون حتّى یهلِک المبطلون و یضمحلّ الجاهلون و یأمن المتّقون...»؛ نهج البلاغه، ج ۱، ص ۱۹۸ ؛ الغیبة طوسى، ص ۲۷۹. 

«به خدا سوگند! آنچه آرزو مى کنید، تحقّق نمى یابد، مگر هنگامى که باطل از بین رود و نادان ها نابود شوند و پرهیزگاران، آرامش خود را باز یابند...».
۸.کسب آمادگى براى ظهور
امام صادق«علیه سلام» نیز فرموده است: «هر یک از شما باید براى خروج حضرت قائم (سلاحى ) مهیّا کند - هر چند یک تیر باشد - خداى تعالى هرگاه بداند کسى چنین نیتى دارد، امید آن است که عمرش را طولانى کند تا آن حضرت را درک کند (و از یاران و همراهانش قرار گیرد الغیبة النعمانى، ص ۳۲۱، ح ۱۰)»
پس براى ظهور حضرت مهدى(عج) و یارى آن حضرت، باید در هر لحظه اى آماده بود و خود را مهیّا نگه داشت و این شامل آمادگى نظامى، جسمانى و... مى شود ؛ اما مهم تر از همه آمادگى فکرى، علمى و سیاسى در عصر غیبت است.
۹.اطاعت از نایبان امام«عج»
عصر غیبت، دوران پنهان زیستى امام و عدم دسترسى به او است ؛ در این صورت براى اخذ احکام و تعالیم دینى و عمل به وظایف و تکالیف سیاسى، اجتماعى و عقیدتى، باید به نایبان عام آن حضرت مراجعه کرد و به ولایت و رهبرى آنان گردن نهاد. فقها و علما، به عنوان جانشینان امام معصوم«ع»، راهبران جامعه و هادیان امت و محل رجوع مردم هستند و احکام دینى را با اجتهاد و تفقه خود، به آنان ابلاغ مى کنند.

۱. اولین شرط انتظار؛
معرفت است تا انسان میهمان خود را نشناسد و از خصوصیات خوب او مطلع نباشد منتظر او
نخواهد شد. تنها هنگامی انسان در انتظار کسی می نشیند که او را خوب بشناسد اما اگر
انسان کسی را نشناسد ولو بداند که آن شخص خواهد آمد برایش اهمیتی نخواهد داشت و
منتظر او نخواهد ماند. در مورد انتظار امام زمان هم چنین است. کسانی که آن حضرت را
نمی شناسند مانند کفار و یا اهل ادیان دیگر، هرگز انتظار او را نمی کشند اما کسانی
که او را می شناسند و ارزش او را می شناسند و مقام او رامی دانند منتظر او می مانند.

کسانی که امام زمان(عج) را نمی شناسند اگر چه به ظاهر مسلمان باشند چنانچه در این
حال بمیرند در حال جاهلیت از دنیا رفته اند. چنانکه پیامبر اکرم(ص) فرمود:
«من مات و لم یعرف امام زمانه مات میته جاهلیه؛
هر کس بمیرد و امام زمانش را نشناسد به مردن جاهلیت از دنیا رفته است» (بحارالانوار،
ج ۳۲، ص ۳۳۱).

بنابراین اولین شرط انتظار، ایجاد معرفت در مورد امام زمان است و طبیعی است که هر
مقدار معرفت انسان نسبت به امام زمان بیشتر باشد انسان ارزش او را بیشتر درک خواهد
کرد و به عظمت او بیشتر پی خواهد برد و بیشتر تشنه وجود آن حضرت خواهد شد. در حالی
که افراد جاهل و ناآگاه به ارزش آن حضرت هرگز احساس تشنگی و عطش نسبت به وجود مقدس
آن حضرت نخواهند داشت و بدین جهت از زمره منتظران او بیرون هستند.
البته شناخت امام زمان دو گونه است. اول، شناخت تاریخی وجود آن حضرت مانند اینکه
امام دوازدهم است و تاریخ ولادتش در چه سالی است و مانند آن. اما گونه دیگر شناخت
امام زمان(ع)، شناخت مقام نورانیت آن حضرت است که این شناخت کار هر کسینیست و ظرفیت
و لیاقت زیادی می خواهد. و در حقیقت اصحاب خاص امام زمان(عج) کسانی هستند که آن حضرت
را به مقام نورانیت شناخته اند برای آگاهی از مقام عظیم امامت رجوع به زیارت جامعه
کبیره و تأمل در معانی عمیق و عجیب آن توصیه می شود.

همچنین خواندن کتب معتبری که در مورد امام زمان(ع) نوشته شده است می تواند انسان را
تا حدی به مقام و عظمت امام زمان(ع) آشنا سازد.

۲. محبت به امام زمان(ع)؛

وظیفه دیگری است که منتظران آن حضرت باید در خود ایجاد کنند و آن را افزایش دهند. بدیهی است که تا
انسان از میهمان خویش خوشش نیاید و نسبت به او محبت نداشته باشد هر چند هم که او
رابشناسد نمی تواند واقعا منتظر آمدن او باشد اگر انسان از میهمان خود بدش بیاید
چگونه می تواند منتظر قدم او باشد و خود را برای پذیرایی از او آماده کند؟ پس تا
محبت به امام زمان در وجود انسان شکل نگرفته و شعله ور نشده باشد نمی تواند به
وظایف منتظران واقعی عمل نماید.محبت به امام زمان وظیفه ای است که پیامبر اکرم(ص)
نیز به دستور خدا از ما خواسته است. آنجا که در قرآن کریم می فرماید:
«قل لا اسئلکم علیه اجرا الا الموده فی القربی»
؛ (شوری، آیه۲۳).

۳. ایجاد سنخیت با امام زمان(ع)؛

منتظران واقعی وضعیت روحی و فکری و عملی خود با به گونه ای سامان می دهند که سنخیت کاملی با
امام زمان(ع) داشته باشند. آیا می توان منتظر قدوم کسی بود و با او مشابهت و سنخیت
نداشت؟ آیا می توان محبت کسی را داشت اما با او هیچ سنخیت و مشابهتی نداشت؟ ایجاد
سنخیت با امام زمان از طریق تقویت ایمان و تقوا و فضایل اخلاقی و درجات معنوی حاصل
می شود. و تنها در این صورت است که می توان ادعای محبت به امام زمان را داشت. در
صورتی که انسان رفتارش مطابق میل امام زمان باشد شعله محبت او در دلش زبانه خواهد
کشید و عشق آن حضرت او را به فریاد خواهد آورد و دوری اش را بر او سخت و ناگوار
خواهد ساخت.

طبیعی است که هر چقدر این سنخیت بیشتر باشد محبت آن حضرت به انسان بیشتر خواهد شد و
محبت انسان نیز به آن حضرت افزون تر خواهد گشت.

۴. ارتباط با منتظران دیگر؛

منتظر امام زمان می داند که برنامه آن حضرت یک برنامه جهانی است و باید یاوران زیادی داشته باشد تا
حرکتش پیروز شود. بنابراین به فکر گسترش یاران و منتظران آن حضرت خواهد افتاد و
باارتباط با آنها به تقویت روحیات ایمانی خود و دیگران خواهد پرداخت تا بر اساس
تعاونوا علی البرّ و التقوی به کمک مؤمنان
منتظر دیگر خود را آماده ظهور حضرت بنماید.

۵. دعا برای تسریع در ظهور امام زمان(ع)؛
منتظر واقعی هر لحظه انتظار محبوب را می کشد و از خدا می خواهد که هر چه زودتر او
را برساند بنابراین دعای فراوان برای فرج آن حضرت از وظایف همیشگی منتظرآن حضرتش می
باشد. دعای برای تسریع در فرج امام زمان مورد توصیه آن حضرت نیز می باشد.

۶. ارتباط با امام زمان(ع) به شکل های مختلف؛
اگر انسان منتظر محبوب خویش را نیابد سعی می کند عدم دوری محبوب خویش را از طریق
دیگری مانند تلفن و نامه جبران نماید تا اگر به ملاقات او موفق نشده است لا اقل
ارتباط ضعیفی با او داشته باشد. همچنین منتظر امام زمان وقتی موفق به زیارت آن حضرت
نمی شود از طریق خواندن دعای ندبه، زیارت آل یاسین، دعای عهد که از طرف بزرگان
بسیار توصیه شده است، و نیز از طریق رفتن به مسجد جمکران ارتباط خود را با آن حضرت
حفظ می کند.

۷. یاد فراوان حضرت؛

یاد کردن از محبوب عادت دیرینه منتظران عاشق است که چندی منتظر محبوب خویش هستند اما نتوانسته اند پس از
مدتها انتظار او را ببینند و حال خود را لا اقل با یاد او و نام او آرام می کنند.
به یاد آوردن امام عصر و عنایت او به شیعیان با ذکر احادیث، کرامات، مقام امام و
عنایت امام به شیعیان وظیفه دیگری است که منتظران واقعی احساس می کنند و بدین طریق
همواره نام و یاد آن حضرت را زنده نگه می دارند.

۸. دادن صدقه برای سلامتی آن عزیز

و یا حواله
نمودن ثواب هایی برای آن حضرت

۹. رفع شبهه و مبارزه با شبهه افکنان درباره
وجود، طول عمر و آثار وجودی آن حضرت در بین منتظران.

۱۰. امیدواری بر قیام و انقلاب آن یوسف زهرا(سلام الله علیها)
و امید دادن به دیگران

جالب این که در وصف یاران مهدی علیه السّلام واژه هایی مانند : « اوتاد، عصائب، ابدال، نجباء ، رفقا و اعاجم» آمده که با توجه به معانی این عناوین با ویژگی های یاران حضرت مهدی علیه السّلام نیز آشناتر می شویم:
اوتاد: 

قبلاً گفتیم که ایشان طبق روایات سی نفرند که همواره در خدمت امام عصر – ارواحناه له الفداء- به سر می برند، هر کدام از آن ها که از دنیا بروند، فرد شایسته ی دیگری جانشین او می گردد36 با توجه به کلمه «اوتاد» که جمع «وَتَد» به معنی میخ است و با توجه به آیه 7 سوره ی نبأ قرآن که خداوند می فرماید: ( وَالجِبالَ أَوتاداً )؛ ما کوه ها را میخ های زمین قرار دادیم» ( که زمین را نگهدارند و به وسیله ی آن ، زمین از هم نپاشند).نتیجه می گیریم که این یاران از مردان بسیار خالص و دلاور هستند که هم چون کوه استوار، در خدمت آن حضرت علیه السّلام به سر می برند.
عصائب: طبق بعضی از روایات ، این ها یاران حضرت مهدی علیه السّلام در عراق هستند که هنگام ظهور آن حضرت خود را به مکه می رسانند و با او بیعت می کنند37 . با توجّه به معنی «عصائب» که جمع «عصبه» به معنی جوان مردان رشید و نیرومند است، به دست می آوریم که یاران مهدی علیه السّلام باید چنین باشند. ناگفته نماند که در بعضی از روایات ،یاران حضرت مهدی علیه السّلام با عنوان «اخیار» خوانده شده اند38 .
ابدال: 

این ها یاران حضرت مهدی علیه السّلام در شام هستند و هنگام خروج و ظهور آن حضرت ، خود را به مکّه می رسانند و با آن حضرت بیعت می کنند39 . معنی ابدال چنان که مرحوم طریحی در مجمع البحرین می گوید: آن ها جمعی از صالحان می باشند ، که همواره در زمین هستند، وقتی یکی از آن ها فوت کرد، خداوند بدل او شخص صالح دیگر را می گذارد، این ها چهل یا هفتاد نفر در شام هستند و یا سی نفر در جای دیگر40 . بنابراین این ها مردان خالص و کامل و صالح روی زمین هستند. ضمناً نا گفته نماند : شخصی از حضرت رضا علیه السّلام در مورد ابدال پرسید، آن حضرت علیه السّلام فرمود: ابدال، اوصیای پیامبران هستند41 .
نجباء : طبق روایتی که از امام علی و امام باقر علیهما السّلام نقل شده: این ها یاران مهدی علیه السّلام از سرزمین مصر هستند42 . نیز در روایتی آمده که این ها از کوفه هستند43 . با توجه به معنی « نجباء» که جمع «نجیب» به معنی افرد پاک سرشت و خوش نفس و جوان مرد است،نیز به ویژگی دیگر یاران مهدی علیه السّلام پی می بریم.
رفقاء: یاران حضرت مهدی علیه السّلام از کوفه هستند و خود را هنگام ظهور به مکّه رسانده و با آن حضرت بیعت می کنند و هم چون پاره های متراکم ابر پاییزی به سوی مکّه روانه می شوند44 . و پنجاه نفر از سیصد و سیزده نفر اهل کوفه هستند45 با توجه به معنی «رفق» و «رفاقت» که نشان گر صفا و صمیمیت و پیوند محکم آن هاست، به ویژگی دیگر یاران مخلص حضرت مهدی علیه السّلام نیز پی می بریم.
اعاجم:

 یعنی غیر عرب، چنان که هم اکنون ما نیز نشانه هایش را در ایران، افغانستان و پاکستان و ... می بینیم. امام زمان علیه السّلام یاران بسیار مقاوم و خستگی ناپذیر و مخلص در این کشورهای عجمی دارد. همین ها می توانند هسته مرکزی ارتش نیرومند امام علیه السّلام را در کشورهای عجمی تشکیل دهند و به توسعه ی آن اقدام جدّی کنند46 . با توجّه به این که حکومت جهانی ارتش نیرومند و قوی و کامل می خواهد. آن هم در اطراف امامی که غرق در اسلحه های پیامبر اسلام صَلّی الله عَلَیه و آلِه وَ سَلَم است و حتّی اسب و شتر و دلدل و براق و پرچم پیامبر خدا صَلّی الله عَلَیه و آلِه وَ سَلَم همراه اوست و مصحف مخصوص امیرمؤمنان علی علیه السّلام را در دست دارد47 . این نیز قابل توجّه است که امیرمؤمنان علی علیه السّلام فرمود: « اصحاب مهدی علیه السّلام جوانند و پیر در آن ها یافت نمی شود، جز مثل سرمه در چشم و نمک در غذا ،که کم ترین چیزدر غذا نمک است»48 .

۱. ارتباط معنوی خود را با خدای متعال تقویت كنید؛
۲. نمازهای یومیه را در اول وقت و حتی المقدور به جماعت بخوانید؛
۳. سعی كنید در نماز حضور قلب داشته باشید و همیشه خود را در محضر خداوند متعال بدانید؛
۴. از هر گونه گناه و معصیتی اجتناب كنید؛
۵. بدانید كه هر هفته، نامه اعمال شما به حضور امام زمان(عج) عرضه می‏شود و مورد بررسی قرار می‏گیرد؛
۶. اكنون كه در دوران تحصیل علم هستید، بیشترین توجّه خود را به درس و موفقیت تحصیلی داشته باشید؛
۷. با مطالعه كتاب‏هایی كه درباره امام زمان(ع)، آگاهی و شناخت خود را در این زمینه تعمیق و گسترش بخشید؛
۸. برای اصلاح اوضاع فرهنگی دانشگاه، به تنهایی یا به كمك دیگر دانشجویان متدین و دلسوز و یا به كمك بعضی از تشكل‏های مذهبی دانشگاه، امر به معروف و نهی از منكر كنید و بدین وسیله جلو بعضی اعمال خلاف را بگیرید. در این راه نهراسید و خجالت هم نكشید؛زیرا خشنودی و رضایت امام زمان(ع)، در گسترش ارزش‏های دینی و اخلاقی و اجتناب از گناه و خلاف است.
نکته ای که بیان آن بی مناسبت نیست این است که:در مورد تعداد یاران حضرت مهدی(ع) كه در روایت ۳۱۳ نفر ذكر شده است، این تعداد از سران حكومت و به اصطلاح كارگزاران حكومت امام(ع) و از كادرهای اصلی حكومت جهانی حضرت مهدی(عج) می باشند. ولی تعداد زیادی دیگر در رده های پایین تر و طبقات دیگر حكومت سعادت بخش آن امام همام(ع) می باشند، چون در حكومت صالحان تمام بدنه حكومت باید از افراد صالح تشكیل گردد و علاوه بر كادرهای بالا و اصلی كه متشكل از ۳۱۳ نفر است، رده های پایین تر باید اهل تقوا و صلاح باشند.

نكته دیگر آن است كه در یاری امام عصر علیه السلام، فرقی بین زن و مرد نیست و هر كس می تواند با توجه به توانایی های خود، در خدمت امام علیه السلام باشد؛ زیرا یاری امام مهدی علیه السلام  تنها جنگیدن و شمشیر زدن نیست تا مخصوص مردان باشد؛ همگان چه مرد و چه زن می توانند در جبهه یاوران امام زمان علیه السلام قرار گیرند؛ بنابراین، راه برای همه باز است تا جزو یاوران حضرت باشند،

اما شروطی دارد:
۱) به دست آوردن ویژگی های رفتاری یاران حضرت و سعی در به دست آ وردن اخلاق اسلامی و تقواپیشگی در همه حال.

۲) دعا و تضرع به درگاه حضرت حق، از جمله خواندن دعای عهد در هر صبح كه براساس فرموده امام صادق علیه السلام «خواننده دعای عهد از جمله یاوران مهدی است و اگر بمیرد، خدا او را در روزگار ظهور بر می گرداند»
در متن دعا نیز از خدا می خواهیم اگر قبل از ظهور از دنیا رفتیم، دوباره زنده شویم؛

«اللَّهُمَّ إِنْ حَالَ بَیْنِی وَ بَیْنَهُ الْمَوْتُ الَّذِی جَعَلْتَهُ عَلَى عِبَادِكَ حَتْماً فَأَخْرِجْنِی مِنْ قَبْرِی مُؤْتَزِراً كَفَنِی شَاهِراً سَیْفِی مُجَرِّداً قَنَاتِی مُلَبِّیاً دَعْوَةَ الدَّاعِی فِی الْحَاضِرِ وَ الْبَادِی؛

پروردگارا! اگر مرگ كه آن را براى بندگانت یك امر حتمى قرار داده اى میان من و آن حضرت جدائى انداخت، مرا از قبرم بیرون آور تا در حالى كه كفنم را پوشیده و شمشیرم را از غلاف درآورده و نیزه ام را به دست گرفته ام، دعوت كننده آن حضرت در شهرها و بیابان ها را اجابت كنم».

ویژگی های این افراد و یاران مخلص دیگر امام قائم علیه السّلام را در امور ده گانه زیر بررسی می کنیم :

1-امام در انتظار آن ها به سر می برد

هنگام ظهور امام قائم علیه السّلام ، آن حضرت قبل از آن که کنار کعبه برود و تکیه بر کعبه (کانون و مرکز توحید) کند و صدای دل آرای خود را بلند کرده و به جهانیان برساند، در مکانی به نام «ذی طوی» در انتظار 313 نفر از یاران خاصّش توقف می کند، تا این که آن ها می آیند و به آن حضرت می پیوندند. و در آن جا همراه امام به کنار کعبه می روند .
 

2- آن ها از اطراف جهان جمع می شوند

این 313 نفر از اطراف جهان و دورترین نقطه ها جمع شده و به امام قائم علیه السّلام می پیوندند ، چنان که در حدیثی از امام باقر علیه السّلام بیان شده: « یَجمَعُ اللهُ مِن أَقاصِی البِلادِ عَلی عِدَّةِ أَهلِ بَدرٍ ثَلاثَمِأَةَ وَ ثَلاثَ عَشَرَ رَجُلاً ؛ خداوند – برای حضرت قائم علیه السّلام – از دورترین شهرها، به تعداد جنگ آوران جنگ بدر، 313 مرد را جمع می کند».
 

3- آن ها نخستین بیعت کنندگان با امام قائم هستند

هنگام ظهور، نخستین کسانی که پس از جبرییل امین با امام قائم علیه السّلام بیعت می کنند ، همین 313 نفر هستند. این مطلب را امام باقر علیه السّلام در ضمن حدیثی فرمود . البته باید توجّه داشت که در آغاز ظهور، یاران امام زمان علیه السّلام 313 نفرند، وگرنه به طور سریع بر یاران آن حضرت افزوده می شود، به طوری که در همان آغاز به ده هزار نفر می رسند، چنان که امام صادق علیه السّلام فرمود: « مایَخرُجُ إِلّا فِی أَوَّلِهِ قَومٌ وَ ما یَکُونُ أُولُوا القُوَّةِ أَقَلَّ مِن عَشَرَةَ آلافٍ ؛ امام زمان علیه السّلام خروج و ظهور نمی کند مگر همراه یاران نیرومند و رشید، و این یاران کمتر از ده هزار نفر نیستند» .
 

4- آن ها جانبازان سلحشورند

این 313 نفر در حدّی از ایثار و جانبازی و شجاعت و سلحشوری هستند که دشمنان قائم علیه السّلام جمع می شوند تا آن حضرت را به قتل برسانند، همین 313 نفر با دفاع قهرمانانه و جانبازی در راه آن بزرگوار، دشمنان را دفع کرده و آنان را در راه رسیدن به هدف شوم خود، مفتضحانه شکست می دهند ، چنان که این مطلب در ضمن حدیثی از امام سجّاد علیه السّلام نقل شده است .
 

5- آن ها پرچم داران و حاکمان روی زمینند

این افراد، در روایات بسیار، تشبیه به 313 نفر مسلمانان شجاع و سلحشوری شده اند که در جنگ بدر، نخستین شکست بزرگ را بر کفّار و دشمنان اسلام وارد آوردند، که تا آن وقت دشمنان چنین شکستی از اسلام نخورده بودند و اصلاً تصوّر چنین شکستی را نمی کردند. به علاوه، این 313 نفر پرچم داران روی زمین و حاکمان خدا بر مردم در سراسر زمین می باشند، این ویژگی ها حکایت از آن می کند که این افراد علاوه بر سلحشوری و شجاعت، دارای علم و بینش بوده که لیاقت رهبری جامعه ها را دارند و شایستگی آن را دارند که پرچم دار کشورها باشند. شاید بتوان گفت: هنگام برقراری حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السّلام همه ی جهان به 313 ایالت و استان تقسیم گردد و در هر یک از این ایالت ها و استان ها، این مردان بزرگ رهبر آن جا گردند. اینک به اصل روایت توجّه کنید که امام صادق علیه السّلام فرمود: « وَ کَأَنِّی أَنظُرُ القآئِمِ علیه السّلام عَلی مِنبَرِ الکُوفَةِ وَ حَولُهُ أَصحابُهُ ثَلاثَمِأَةَ وَ ثَلاثَ عَشَرَ رَجُلاً عِدَّةٌ أَهلِ البَدرِ ؛ وَ هُم أَصحابُ الأَلوِیَةِ وَ هُم حُکّامُ اللهِ فِی أَرضِهِ عَلی خَلقِهِ...؛ گویا امام قائم علیه السّلام را بر بالای منبر کوفه می نگرم که یارانش 313 نفر ، به تعداد جنگ آوران مسلمان جنگ بدر، اطرافش را گرفته اند، این یاران پرچم داران و حاکمان بر مردم در زمین از جانب خدا هستند» .
 

6- آن ها امّت معدوده و هم چون پاره های ابرهای متراکم هستند

در قرآن می خوانیم: « هر جا باشید، خداوند همه ی شما را حاضر می کند». در تفسیر این آیه ، امام باقر علیه السّلام فرمود: « یَعنِی أَصحابَ القآئِمِ علیه السّلام ، اَلثَّلاثَمِأَةَ وَ البِضعَةَ عَشَرَ رَجُلاً ،وَ للّهِ هُمُ الأُمَّةُ المَعدُودَةُ. یَجتَمِعُونَ وَاللهِ فِی ساعَةٍ واحِدَةٍ قُزَعٌ کَقُزَعِ الخَرِیفِ ؛ منظور یاران قائم علیه السّلام هستند که 313 نفرند، به خدا سوگند! منظور از امّت معدوده (که در آیه ی 8، سوره ی هود آمده) آن ها هستند. به خدا سوگند! در یک ساعت همگی جمع می شوند هم چون پاره های ابر پاییزی که بر اثر باد جمع و متراکم می گردد9 . و در حقیقت آیه ی مبارکه ی مذکور می گوید: خدایی که قدرت دارد ذرّات پراکنده ی خاک انسان ها را در قیامت از نقاط مختلف جهان جمع آوری کند، به آسانی می تواند یاران مهدی علیه السّلام را در یک روز و یک ساعت برای افروختن نخستین جرقّه های انقلاب به منظور تأسیس حکومت جهانی عدل الهی و پایان دادن به ظلم و ستم جمع نماید. تعبیر « أمّة معدودة» و هم چنین به پاره های ابر پاییزی که توده های آن جمع و متراکم هستند و هم چون توده های ابر متراکم ، خلل ناپذیر و تیز پرواز و نیرومند می باشند.
 

7- آن ها رکن ها و پایه های خلل ناپذیر و پشتیبان محکمند

امام صادق علیه السّلام در تفسیر آیه ی 80، سوره ی هود، که در آن آمده، حضرت لوط علیه السّلام به قوم سرکش و تبهکار خود گفت: (لَو أَنَّ لِی بِکُم قُوُّةً آوِی إِلی رُکنٍ شَدِیدٍ )؛ (افسوس) ای کاش در برابر شما قدرتی داشتم یا تکیه گاه و پشتیبان محکمی در اختیار من بود (آن گاه می دانستم که با شما پست فطرتان چه کنم)». فرمود: « منظور از قوّة ، همان قائم علیه السّلام است و منظور از رکن شدید (پشتیبان محکم) 313 نفر از یارانش هستند»10 آری، حضرت لوط علیه السّلام آرزو می کند که ای کاش مردانی مصمّم ، با قدرت روحی و جسمی کافی و هم پیمان های نیرومند همانند 313 نفر مردانی که هسته مرکزی حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السّلام را تشکیل می دهند ، در اختیار داشت تا قیام کند و با تکیه بر قدرت، با فساد و انحراف مبارزه نماید. و طبق روایتی می خوانیم آن ها هم چون پاره های آهن، محکم استوار هستند .
 

8- چند نشانه ی دیگر از این 313 نفر

امام صادق علیه السّلام به یکی از یاران مخصوص به نام مفضّل رحمت الله علیه فرمود: « هنگامی که امام قائم علیه السّلام از سوی خداوند اجازه ی خروج و ظهور بگیرد، خدا را به اسم اکبر در لغت عبرانی بخواند و 313 نفر از اصحابش که از افراد نخستین در مورد قبول ولایت امام هستند، مانند پاره های ابر پاییزی به سوی او می شتابند، جمعی شبانگاه از بستر خود ناپدید شوند، و صبح گاه در مکه باشند و جمعی در روز دیده شوند که بر روی ابر حرکت می کنند. پس فرمود: این آیه « هر کجا باشید خداوند همه را حاضر می- کند» درباره ی آن ها نازل شده است». یکی از اصحاب می گوید: در مسجدالحرام در مکه در حضور امام باقر علیه السّلام بودم، آن حضرت دستم را گرفت و فرمود: « به زودی خداوند متعال 313 نفر را در همین مسجد حاضر کند، مردم مکه می دانند که هنوز پدران و اجداد آن ها خلق نشده اند، همراه آن ها شمشیرهایی است که بر هر شمشیری نام شخص و نام پدر و واصاف و نصبش نوشته شده، سپس به دستور امام علیه السّلام شخصی اعلام می کند: این مهدی علیه السّلام هم چون داود و سلیمان علیهم السّلام قضاوت می کند و گواه نمی خواهد» . و در ضمن روایتی از امام صادق علیه السّلام می فرماید: « بر شمشیرهای آن ها هزار کلمه نوشته شده که هر کلمه ی آن، کلید هزار کلمه ی دیگر است و آن حضرت باد را در هر درّه ای بفرستد که ندا کند: این مهدی علیه السّلام است که قضاوت و حکومتش هم چون قضاوت و حکومت داوود علیه السّلام است و گواهی از متخلّفین نمی خواهد» . و بالاخره امام باقر علیه السّلام فرمود: « امام قائم علیه السّلام دارای 313 نفر یاور است که این افراد از نژاد عجم هستند، بعضی از آن ها در روز بر روی ابر سوار شده و راه می روند، و به نام و پدر و اوصاف و نسب معروفند و بعضی از آن ها در بستر خود خوابیده اند و بدون وعده ی قبلی در مکّه به حضور امام قائم علیه السّلام شرفیاب می گردند». این روایات حاکی است که 313 نفر در همه ی ابعاد انسانی، افراد شایسته و شخصیت های ممتاز و قاطع و دلیر و دارای امکانات وسیع بوده و شایستگی آن را دارند که نخستین دسته ی گروندگان به آن حضرت باشند و هسته ی مرکزی حکومت حضرت قائم علیه السّلام و سران ارتش انقلاب جهانی ایشان را تشکیل می دهند.
 

9- دست خدا بالای سر امام علیه السّلام و یارانش :

از آن جا که این مردان آزاده، به راستی به امام قائم علیه السّلام می پیوندند تا در راه او هرگونه جانبازی لازم را بنمایند، خداوند نیز یار و یاور آن هاست و با نیروهای غیبی اش آن ها را کمک می کند. چنان که قرآن می فرماید: ( إِن تَنصُرُوا اللهَ یَنصُرکُم وَ یُثَبِّت أَقدامَکُم)؛ اگر خدا را یاری کنید ، خداوند شما را یاری می کند و گام های شما را استوار می دارد». امام سجّاد فرمود: « گویا صاحب شما (حضرت قائم علیه السّلام ) را می بینم که همراه سیصد و اندی نفر در پشت کوفه به نجف مشرف شده، جبرییل در طرف راست و میکاییل در طرف چپ و اسرافیل در پیش روی او است، پرچم پیامبر صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم را برافراشته و آن پرچم را به جانب هیچ گروهی از مخالفان متمایل نکند، مگر این که خداوند آنان را به هلاکت می رساند» . نیز در ضمن روایتی رسول خدا صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم فرمود: « هنگام خروج قائم علیه السّلام منادی خدا از آسمان فریاد می زند: ای مردم! مدت ستمگران تمام شد و کار به دست بهترین امّت محمد صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم افتاد، روانه مکّه شوید» . به این ترتیب می بینیم دست خدا همراه مهدی علیه السّلام و یارانش است، در این صورت پیروزی آن ها حتمی است. از طرفی در روایات می خوانیم : خداوند خروج قائم علیه السّلام را در یک شب سامان می بخشد . به هر حال طبق مضمون فرموده ی امام باقر علیه السّلام ، این انقلاب نیاز به یاران قهرمان و رشید دارد، و باید در این راه خون ها ریخته شود و عرق ها در بدن جاری گردد . یارانی که شایسته ی اطراف امامی باشند که پرچم رسول خدا صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم را به دست گرفته و اسلحه های پیامبر صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم را با خود حمل می- کنند و پیراهن خونی شده ای را که پیامبر صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم در جنگ اُحد در تن داشت، به تن دارد .
 

10-نقش زنان در انقلاب حضرت مهدی علیه السّلام :

جالب این که از امام باقر علیه السّلام نقل شده ، فرمود: «... وَ یَجِی ءُ وَ اللهِ ثَلاثُمِأَةَ وَ بَضعَةَ عَشَرَ رَجُلاً فِیهِم خَمسُونَ اِمرَأَةً یَجتَمِعُونَ بِمَکَّةَ عَلی غَیرِ مِیعادٍ قَزعاً کَقَزعِ الخَرِیفِ؛ سوگند به خدا! سیصد و اندی نفر می آیند در میان شان 50 نفر زن هستند، در مکّه اجتماع می کنند بی آن که قبلاً وعده داده شده باشند ، آمدن شان هم چون ابرهای پاییزی است( که با حرکات تند می آیند و درآن مرکز جمع می گردند)» . شکی نیست و به تجربه ثابت شده که زنان در انقلاب ها نقش مؤثّر و تعیین کننده دارند، زنان هستند که جوانان رشید و سلحشور در دامان پاک خود می پرورانند و در پشت جبهه و خانه داری، پشتیبان محکم و خوب برای مردان می شوند، آن ها می توانند با تصمیم آهنین خود شهید پرور باشند، آتش انقلاب را شعله ور سازند، و در کنار جبهه ها به پانسمان زخمی ها بپردازند و نوازش گر انقلابیون شوند. در روایات آمده: پس از جنگ اُحُد بدن حضرت علی علیه السّلام پر از زخم شد، به طوری که شصت مورد از بدن مولا علی علیه السّلام بریدگی سخت پیدا کرد، پیامبر خدا صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم دو زن به نام امّ سلیم و امّ عطیّه را مأمور مداوا و پانسمان زخم های بدن مبارک امام علی علیه السّلام نمود، آن ها طبق مأموریت به زخم بندی مشغول شدند، بعد گزارش دادند به قدری بدن حضرت علی علیه السّلام پر از زخم شده که هر زخمی را می بندیم، در کنارش زخم دیگری شکافته می شود . و نیز در روایات آمده: پنجاه نفر از اصحاب (یاران خاصّ) حضرت قائم علیه السّلام زن هستند . به این ترتیب؛ زنان نیز باید شخصیت و نیروی معنوی خود را بیابند و بدانند که می توانند نقش سازنده ای داشته باشند و از اصحاب امام مهدی علیه السّلام گردند و در جبهه های سیاسی و نظامی شرکت و تلاش فعّال نمایند و هم چون زینب کبری علیها السّلام مسؤولیت های سنگین یک انسان کامل را به دوش بکشند و رسالت خود را انجام دهند. به امید آن روز ! به این حدیث نیز توجّه کنید: مفضل رحمت الله علیه گوید: امام صادق علیه السّلام فرمود: « همراه مهدی علیه السّلام سیزده زن هست. عرض کردم: این بانوان برای چه در کنار مهدی علیه السّلام هستند؟ فرمود: این ها مجروحان را مداوا می کنند و از بیماران جنگی پرستاری می نمایند، چنان که زنان در زمان پیامبر صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم در جنگ ها این کارها را به عهده می گرفتند» . ضمناً ناگفته نماند که از کتاب خطبة البیان منسوب به امام علی علیه السّلام آمده: نخستین کسی که از 313 نفر به خدمت امام عصر علیه السّلام می رسد، دو نفر بصری به نام علی و محارب ، و شش نفر دیگر از ابدال به نام عبدالله هستند . و بالاخره در وصف یاران مهدی علیه السّلام ، از امام صادق علیه السّلام به این مضمون آمده است: « آن چنان در برابر فرمانده ی کلّ قوا خبردار ایستاده اند که گویا مرغی برسرشان است و تکان نمی خورند غذای شان تمام شده در عین حال آثار سجده در پیشانی شان پیداست، شیران روز و پارسیان شب هستند و قلب شان هم چون پاره آهن محکم است. همراه آن ها پرچمی است که جبرییل علیه السّلام در جنگ بدر برای پیامبر صَلَی اللهُ عَلَیهِ و آلِه و سَلَم آورد ... پرچمی که تا یک ماه راه از چهار طرفش ترس را بر دشمنان مسلّط می کند، از مکه بیرون نمی آید تا این که حلقه ای در اطرافش باشند. شخصی پرسید : این حلقه از چند نفر تشکیل شده؟ امام صادق علیه السّلام فرمود: از ده هزار نفر که جبرییل علیه السّلام در طرف راست و میکاییل علیه السّلام در طرف چپ این حلقه هستند، سپس امام علیه السّلام پرچم فتح را بر افرازد و حرکت کند و در مشرق و مغرب کسی نماند جز این که از روی عناد بر آن پرچم لعنت کند» .
 

یار واقعی امام زمان کسی است که ذوب در خواست و رضای امام زمان باشد و چنین کسی هیچ عملی که خلاف رضایت خداوند ( که رضایت امام زمان در همین است) انجام نمی دهد و هیچ عملی را که رضایت خداوند در آن است ( واجبات و برخی مستحبات بسیار موکد) را ترک نمی کند و علاوه بر اینها دلش را از محبت و دلبستگی به غیر خدا خالی کرده (محبت به پیامبر و امام در راستای محبت خداوند است و جدا از آن نیست) و صفات عالی اخلاقی را درون خود نهادینه کرده و صفات زشت را از خود زائل کرده است. و چنین کسی هم منتظر واقعی است.

وظیفه هر فرد با ایمانی به عنوان منتظر امام زمان(عج) این است كه مانند یک منتظر واقعی زندگی كند. وقتی انسان حقیقتا منتظر كسی باشد تمام رفتار و سكناتش نشان از منتظر بودن او دارد. به عنوان مثال اگر منتظر میهمان باشد حتما خانه را تمیز و مرتب می كند، وسایل پذیرایی را آماده می كند و با لباس مرتب و چهره ای شاداب در انتظار می ماند. چنین كسی می تواند ادعا كند كه منتظر میهمان بوده است. اما كسی كه نه خانه را مرتب كرده است و نه وسایل پذیرایی را آماده نموده است و نه لباس مرتب و تمیزی پوشیده است و نه اصلاً به فكر میهمان است اگر ادعا كند كه در انتظار میهمان بوده همه او را ریشخند خواهند كرد و بر گزافه گویی او خواهند خندید. بنابراین انتظار باید قبل از آنكه از ادعای انسان فهمیده می شود از رفتار و كردار او فهمیده شود. بنابراین یک منتظر واقعی اهل گناه و دلبستگی به دنیا نیست چرا كه چنین كسی نمی تواند از وابستگی ها و دلبستگی ها و آلودگی ها دست بردارد و آماده به خدمت در جهت اهداف مقدس امام زمان(عج) باشد.

در یک جمع بندى بین تعریف‏ هاى فراوان رجعت، می توان گفت كه رجعت عبارت است از: «بازگشت گروهى از مؤمنان محض و كافران محض به دنیا، پس از مردن و قبل از قیامت، در زمان حكومت حضرت مهدى(عج) » و روشن است كه انبیا و ائمه علیهم ‏السلام به عنوان اشرف مؤمنان محض، در بین رجعت كنندگان خواهند بود.

دانشمند معاصر شیعى، علامه مظفر در این باره مى‏ گوید: «عقیده شیعه در رجعت، بر اساس پیروى از اهل بیت‏ علیهم ‏السلام چنین است: خداوند عده ‏اى از كسانى را كه در گذشته از دنیا رفته‏ اند، به همان اندام و صورتى كه داشته‏ اند، زنده كرده و به دنیا برمى گرداند. به برخى از آنان عزت می دهد و پاره‏ اى را ذلیل و خوار خواهد كرد و حقوق حق پرستان را از باطل پرستان مى‏ گیرد و داد ستم‏دیدگان را از ستم‏گران مى‏ ستاند و این جریان یكى از رویدادهایى است كه پس از قیام مهدى آل محمد به وجود می ‏آید. كسانى كه پس از مردن به این جهان باز می گردند یا از ایمان بالا برخوردارند یا افرادى در نهایت درجه فساد و آن گاه دوباره می میرند»

از مجموع روایات به دست می آید كه مؤمنین محض و كافرین محض رجعت می ‏كنند و البته روایات فراوانى به صورت ویژه، خبر از رجعت افراد خاصى داده است كه به صورت اختصار می توان به برخى اشاره كرد:

- از امام حسین علیه‏ السلام به عنوان اولین رجعت كننده یاد شده است.

- براى على ‏علیه‏ السلام رجعت‏ هاى متعددى ذكر شده است.

- ائمه معصومین علیهم‏ السلام به صورت خصوصى به برخى از یاران خود بشارت رجعت داده ‏اند.

- برخى روایات مى‏ گوید كه انبیاى گذشته، رجعت خواهند كرد.

- پیامبر صلى الله علیه و اله به همراه ائمه معصوم‏ علیهم‏ السلام رجعت مى‏ كنند.

- در روایاتى رجعت برخى از منافقان و كفار نیز ذكر شده است.

نكته بسیار مهم اینكه یاری امام زمان علیه السلام، تنها در زمان ظهور حضرت نخواهد بود؛ بلكه همین امروز و در دوره غیبت هم، راه یاری‌رساندن برای همه باز است؛ البته این به تناسب موقعیت افراد فرق می‌کند. برای مثال، یكی از راه‌های یاری امام زمان علیه السلام این است كه سعی كنیم دوستان آن حضرت را زیاد كنیم و این هدف مقدس را از راه های گوناگون به انجام رسانیم؛ مثل اینكه یاد و نام امام زمان علیه السلام را در محیط و جمع فامیل و دوستان و همسایگان زنده نگه داریم و سعی كنیم دوستان و فامیل را از بدی‌ ها دور نگه داریم؛ چون گناه و فساد، آنها را از امام زمان علیه السلام و دوستی آن حضرت جدا می‌ كند. پس بكوشیم با روی خوش، نصیحت، دل‌ سوزی و عمل‌كرد زیبا، در ساختن دیگران گام برداریم و از امر به معروف و نهی از منكر خسته و آزرده نشویم.

از راه‌ های یاری امام زمان علیه السلام این است كه وقتی ما را شیعه، دوست‌ دار و مرید امام زمان علیه السلام شناختند، كاری نكنیم كه سبب نفرت دیگران از دین و پیشوایان دینی گردیم، همان‌ گونه كه در روایات آمده است:

«كُونُوا لَنا زَیْناً وَ لاتَكُونُوا عَلَیْنا شَیْناً/ برای ما زینت باشید، نه مایه ننگ و زشتی».

و در آخر دعای ما در حق آن حضرت این است که :

یا رب فرج امام ما را برسان

آن صاحب انتقام ما را برسان

در محضر او گر نرسانی ما را

بر محضر او سلام ما را برسان

1- این حدیث از امام باقر علیه السّلام نقل شده (بحارالانوار، ج52، ص 304 و 307).
2- اثبات الهداة ، ج7، ص92.
3- بحارالانوار، ج52، ص310- به همین مضمون در کتاب اثبات الهداة ج7، ص176، نقل شده با این بیان که حضرت قائم علیه السّلام کنار حرم می ایستد و با فریاد یارانش را می طلبد ، خداوند در یک شب 313 نفر یارانش را از دورترین نقاط زمین در آن جا گرد هم می آورد.
4- بحارالانوار، ج52،ص317، - « أَوَّلَ مَن بایَعَ جِبرَئِیلُ ثُمَّ ثَلاثُمِأَةَ وَ ثَلاثُ عَشَرَ رَجُلاً ».
5- همان، ص323، ص337.
6- همان، ص306.
7- بحارالانوار، ج52، ص436.
8- سوره ی بقره ، آیه 148.
9- تفسیرنورالثقلین، ج1، ص139، به نقل از روضه ی کافی و اثبات الهداة ، ج7، ص50؛ بحارالانوار، ج52، ص342.
10- تفسیر برهان، ج2، ص228،- اثبات الهداة ، ج7، ص100.
11- بحارالاوار، ج52، ص343.
12- سوره ی بقره، آیه 148.
13- اثبات الهداة ، ج7، ص94.
14- همان، ص90.
15- همان ، ص91.
16- اثبات الهداة ، ج7 ص92؛ بحارالانوار، ج52 ص370؛ المجالس السنیه ، ج5 ص24.
17- اثبات الهداة ، ج7، ص92.
18- سوره محمّد صَلّی الله عَلَیه و آلِه وَ سَلَم ، آیه 7.
19-اثبات الهداة، ج7، ص113.
20- همان.
21- همان، ص114، یصلح الله أمره فی لیلة.
22- بحارالانوار، ج52، ص358.
23- همان، ص242- 301.
24- مدرک پیشین ،ص223.
25- تفسیر المیزان، ج4، ص69، به نقل از اصول کافی.
26- المجالس السنیه، ج5، ص551.
27- اثبات الهداة ، ج7،ص150-171.
28- الاوائل، ص33.
29- بحارالانوار، ج52 ص367؛ اثبات الهداة ، ج7 ص88- گویا اشاره به شرقی های طرف دار کمونیسم و غربی های طرف دار کاپیتالیسم- که با این پرچم مخالفت می کنند- می باشد.
30-اثبات الهداة ، ج7، ص113.
31- المجالس السنیه، ج5، ص722.
32- همان، ص709.
33- همان، ص711.
34- المجالس السنیه، ج5، ص723.
35- همان.
36- غیبت طوسی ، ص102،بحارالانوار، ج52، ص158.
37- المجالس السنیه ، ج5 ص699 – در مورد وفاداری مردم کوفه (که شامل نجف نیز خواهد شد) روایات دیگری نیز رسیده ، از جمله این که پنجاه هزار نفر از دلیران مردم کوفه مدافع خاص امام قائم علیه السّلام در برابر دشمن هستند. – بحارالانوار، ج52، ص306.و این که مقرّ حکومت جهانی حضرت مهدی علیه السّلام کوفه است. نیز حاکی است که مردم کوفه در پشتیبانی آن حضرت جدّی و شجاع هستند.- اثبات الهداة ، ج7، ص49.امام باقر علیه السّلام ضمن روایتی فرمود: « خوشبخت ترین مردم نسبت به امام قائم علیه السّلام مردم کوفه هستند».- اثبات الهداة ، ج7، ص169.
38- اثبات الهداة ، ج7، ص38.
39- المجالس السنیه، ج5، ص699و 709.
40- مجمع البحرین (ماده ی بدل).
41- سفینة البحار، ماده بدل.
42- امام علی علیه السّلام فرمود: الابدال بالشام و انجباء بمصر و العصائب بالعراق (مجمع البحرین ماده عصب).
43- بحارالانوار، ج52،ص347.
44- المجالس السنیه، ج5، ص709.
45- بحارالانوار، ج52، ص306.
46- ضمناً ناگفته نماند: طبق بعضی از روایات پس از ظهور آن حضرت، جبرییل علیه السّلام و فرشتگان و نجباء جن و نقباء مردم با او بیعت می کنند.(بحارالانوار، ج53، ص8و9)، پس واژه «نقباء» که به معنی مردان آگاه و متعهد است نیز بر یاران خاصّ امام افزوده می شود.
47- بحارالانوار، ج53، ص36.
48- اثبات الهداة ، ج7، ص37.
49- سوره ی محمّد ، آیه ی 7.
50- المجالس السنیه، ج5، ص710 به نقل از اسعاف الرّاغبین- در این باره مطالبی در بحارالانوار، ج52، ص328، نیز آمده است.
51- بحارالانوار، ج52، ص238.