همه چیز از یک فکر شروع می شود که نخستین نشانه اش این است که احساس می کنید همه عضلات بدنتان گرفته است اما کنترل کردن این حس در دست شماست.
قبل از هر چیز مانع افکار منفی خود باشید و به آن ها شاخ و برگ اضافه ندهید آگاهانه افکارتان را تحت کنترل بگیرید و روی آن ها تمرکز کنید.
می توانید برداشت های قابل قبول و مثبت تری را از شرایط بحرانی که برایتان پیش آمده برای خود ایجاد کنید وقتی توانستید فکر خود را به صورتی دیگر درآورید دلشوره شما هم به همان سرعت تغییر می کند.
در شرایطی که دلشوره به سراغتان می آید اگر تنها باشید بیشتر به این حس دامن می زنید اما اگر این مواقع وقت خود را با دوستان و افراد خانواده تان بگذرانید و احساسات خود را با آن ها در میان بگذارید نگرانی هایتان را کم کرده اید و سعی کنید با شخصی مثبت اندیش و خونسرد دلشوره هایتان را در میان بگذارید.
چرا که در این مواقع فرد خونسرد و مثبت اندیش می تواند با جملاتی مثبت آرام تان کند و دلشوره هایتان را کم کند.
سعی نکنید در تنهایی بمانید و حتماً اطراف خود را در موقعیت های استرس زا شلوغ کنید تا خود را گرفتار افکار منفی نکنید.
ورزش را از یاد نبرید که اگر اکسیژن و هوا ی تازه مدام به شما برسد تاثیر زیادی در بالا بردن روحیه و اعتماد به نفس شما دارد و افکار شما را قوی تر خواهد کرد.

اضطراب یا تشویش یا دلشوره عبارت است از یک احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم هراس و نگرانی با منشأ ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده‌است باعث اضطراب در افراد می‌شود. برای رفع اضطراب و دلشوره راههای درمانی دارویی و غیر دارویی وجود دارد که در این مقاله برای شما عزیزان توضیح خواهیم داد.

اضطراب یا تشویش یا دلشوره عبارت است از یک احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم هراس و نگرانی با منشأ ناشناخته، که به فرد دست می‌دهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژی است. وقوع مجدد موقعیت‌هایی که قبلاً استرس زا بوده‌اند یا طی آن‌ها به فرد آسیب رسیده‌است باعث اضطراب در افراد می‌شود. همهٔ انسان‌ها در زندگی خود دچار اضطراب می‌شوند، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکل‌ساز است. تحقیقات و بررسی‌ها نشان می‌دهند که اضطراب در طبقات کم‌درآمد و افراد میان‌سال و سال‌خورده نسبت به بقیه افراد بیشتر دیده می‌شود.

1.  تپش قلب

2.  احساس درد در قفسۀ سینه (گاهی خیلی شدید)

3.  احساس خفگی

4.  احساس خواب آلودگی

5.  خستگی چشم

6.  نیاز به دفع مزاج

7.  اسهال، تهوع و استفراغ

8.  حوصلۀ هیچ کس را نداشتن

9.  سردرد و داغی بدن

10.  فشار خون بالا

11.  مشکل در تنفس

12.  خشک شدن دهان

13. تعریق زیاد

14.  سرگیجه

15.  سوزش معده

• نداشتن احساس راحتی، بی قراری، احساس تحریک پذیری بیش از اندازه

• نگرانی بیش از حد

• ترس دایم از اینکه اتفاقی بد در حال وقوع است یا احساسی مبنی بر اینکه دنیا به آخر رسیده است

• عدم توانایی در تمرکز و احساس اینکه همه چیز را فراموش می کنی

دو روش عمده برای درمان دلشوره و اضطراب وجود دارد که عبارتند از :

دارو درمانی و روان درمانی که ممکن است به تنهایی و یا با هم انجام شوند.

1. روشهای مختلف دارو درمانی وجود دارد که عمده ترین آنها استفاده از داروهای ضد اضطراب و ضد افسردگی است.

2. رفتار درمانی هم شامل جلسات مصاحبه و مشاوره می باشد و فرد متخصص با گفت و شنود با بیمار مسایل را بررسی می کند.

درمان های غیردارویی زیادی برای برطرف کردن استرس و اضطراب وجود دارد. از جمله می توان به تکنیک های کنترل ذهن برای آرام شدن اشاره کرد. البته برخی از این تکنیک ها در لحظه پاسخگو هستند در حالیکه برخی دیگر در طول زمان خاصیت درمان گر دارند.

بعضی از موارد اضطراب اصولاً بیماری نیستند و بدون نیاز به پزشک می‌تواند درمان شود. به این موارد، اضطراب طبیعی می‌گویند که طی آن اضطراب به خوبی توسط بیمار کنترل و برطرف می‌شود (مثل اضطراب ناشی از امتحان).  اضطراب طبیعی می‌تواند با روشهایی از قبیل حمام گرفتن به مدت طولانی، تنفس عمیق، صحبت کردن با شخصی مورد اعتماد، استراحت در یک اتاق تاریک و … تحت کنترل درآید.

مراجعه به پزشک برای درمان اضطراب عصبی زمانی ضروری می‌شود که خود درمانی فرد جواب ندهد، یا فرد دچار هراس بیش از حد یا علایمی جدید و غیرقابل توجیه شود. در آن صورت پزشک درمان دارویی یا درمان غیر دارویی (روش‌های کلاسیک) را به او پیشنهاد می‌کند. 

1. خواب کافی داشته باشید :

برای درمان اضطراب باید خوب بخوابید. خواب نامناسب می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی داشته باشد. کمبود خواب نه تنها بر سلامت جسمانی تأثیر می‌گذارد، بلکه اضطراب و استرس را تشدید می‌کند. گاهی اوقات خواب ناکافی می‌تواند به یک چرخه‌ی معیوب تبدیل شود چرا که اضطراب غالبا به اختلال در خواب منجر می‌شود. علی‌الخصوص در مواقعی که اضطراب دارید، برای خواب کامل ۷ تا ۹ ساعته برنامه‌ریزی کنید. آن موقع خواهید دید که چطور داشتن خواب شیرین در چند شب، بر میزان اضطراب شما در طول روز تأثیر مثبت می‌گذارد.

2. لبخند بزنید :

یکی از راه‌های درمان اضطراب لبخند زدن است. وقتی کار ما را خسته و کوفته می‌کند، یک راه خوب برای استراحت سریع، پیدا کردن چیزی جهت خندیدن است. تحقیقات نشان می‌دهند که خنده می‌تواند عوارض افسردگی و اضطراب را کاهش دهد، پس به دنبال یک کلیپ بامزه در اینترنت بگردید که حالت عصبی را از شما دور کند.

3. به هم ریختگی‌ های ذهن خود را مرتب کنید :

به‌هم‌ریختگی جسمی برابر است با به‌هم‌ریختگی روانی و ذهنی. فضای کاری درهم‌ریخته و نامرتب آسایش را مختل می‌کند و این حس، که کارمان هیچ‌وقت تمام نخواهد شد را به ما القا می‌کند. بنابراین ۱۵ دقیقه از وقت خود را صرف مرتب کردن محل زندگی یا کار خود نمایید و سپس عادت کنید که همه چیز را تمیز و عاری از هرگونه عنصر اضطراب‌زا نگاه دارید. این کار به شما کمک خواهد کرد منطقی فکر کنید و در نتیجه هیچ جای اضطرابی برای شما باقی نخواهد ماند.

4. سپاس‌ گزار باشید :

یکی از راه‌های درمان اضطراب، سپاس‌گزاری است. در طی مطالعات علمی مشخص شده است که سپاس‌گزاری به کاهش اضطراب کمک می‌کند، به خصوص زمانی که خوب استراحت کرده باشیم. با نوشتن نامه‌ یا ساختن کارت‌پُستال سپاس‌گزاری کنید، تا حس قدردانی در تفکرات شما نهادینه شود، در نتیجه با این کار غرق شدن در افکار منفی را از خود دور نمایید.

5. تغذیه‌ی مناسب داشته باشید :

تغذیه‌ی مناسب یکی دیگر از راه‌های درمان اضطراب است. اضطراب می‌تواند به طور کل فعالیت بدن را دچار اختلال کند به طوری که اشتهای ما تغییر یابد یا فقط بتوانیم مواد غذایی خاصی بخوریم. اما برای تأمین نیازهای بدن، سعی کنید بیشتر غذاهایی را مصرف کنید که دارای مواد مغذی از قبیل ویتامین B و اُمگا۳ به علاوه‌ي برخی غلات کربوهیدرات‌دار باشند. مطالعات نشان داده‌اند که میان ویتامین B و سلامت روان ارتباط مستقیمی وجود دارد و اُمگا۳ به کاهش عوارض افسردگی و اضطراب کمک می‌کند.

6. نفس کشیدن را بیاموزید :

یک ابزار مفید برای درمان اضطراب و جلوگیری از حملات اضطرابی و ترس شدید، تنفس است. تنفس نشان‌گر بسیار خوبی است که میزان اضطراب شما را در طول روز نشان می‌دهد. نفس‌های کوتاه و سطحی نشان‌دهنده‌ی وجود استرس و اضطراب در مغز و بدن است. اما در مقابل، نفس کشیدن آگاهانه به همراه تنفس بلند و عمیق کمک می‌کند تا پیام‌هایی به مغز فرستاده شود که مغز را از تشویش و اضطراب دور کند.

7. تمرکز ذهن (مدیتیشن) داشته باشید :

خیلی از ما شنیده‌ایم که تمرکز ذهن آرامش‌بخش است، اما چیزی که دانشمندان علاوه بر این کشف کرده‌اند این است که، تمرکز ذهن در واقع میزان ماده‌ی خاکستری مغز را افزایش می‌دهد که همین به بدن کمک می‌کند تا استرس کمتری داشته باشد. تعداد زیادی از مطالعات اخیر آثار مثبت تمرکز ذهن را بر روی اضطراب، خلق‌و‌خو و استرس به اثبات رسانده است. تمرکز ذهن هم‌چنین روشی برای مشاهده‌ی مغز است و به ما امکان می‌دهد که بفهمیم ذهن ما چگونه افکار اضطراب‌آور را به وجود می‌آورد. شناخت الگوهای فکری مغز می‌تواند کمک کند که ما از افکار منفی فاصله بگیریم.

8. تفریح کنید :

به نظر می‌آید که کودکان و حیوانات دارای یک قابلیت درونی به نام تفریح هستند بدون اینکه نگران سرریز شدن صندوق نامه‌ها یا ایمیل‌های دریافتی خود باشند. وقتی که شرکت‌ها به ما زمان استراحت می‌دهند، باید مسئولانه از آن برای تفریح و سرگرمی استفاده کنیم. برای اینکه ذهن خود را خالی کنید یک عصر را با یک کودک یا یک حیوان وقت بگذرانید تا از این مخلوقات بی‌خیال الگو بگیرید!

9. سکوت کنید :

زمانی را برای جدا کردن خود از پیرامون‌تان کنار بگذارید. این کار را در مدت زمانی آغاز کنید که به نظرتان قابل اجرا و قابل تحمل است، حتی اگر ۵ دقیقه باشد. برای انجام این کار تلفن خود را خاموش کنید و به سراغ ایمیل، تلویزیون، اخبار یا هر چیز دیگر نروید. بگذارید دیگران متوجه شوند که نمی‌توانند به شما دسترسی پیدا کنند تا بتوانید بدون هیچ نگرانی تمدد اعصاب کنید. شواهد موجود نشان‌گر این مطلب است که سر و صدای فراوان می‌تواند میزان استرس را بالا ببرد، پس زمانی از زندگی روزمره‌ی پُرهیاهوی خود را برای یک سکوت مقدس و الهام‌بخش اختصاص دهید.

10. چیزهای مثبت را در ذهن خود مجسم کنید :

هنگام مواجهه با افکار اضطراب‌آور، برای زمانی محدود این‌طور تصور کنید که با حفظ آرامش تمام در حال رسیدگی به وضعیت پیش آمده هستید. سعی کنید به شرایط روانی کنونی توجهی نداشته باشید؛ تنها بر این احساس متمرکز باشید که با آرامش خیال از دل طوفان گذر می‌کنید. به این تکنیک «هدایت تصورات» گفته می‌شود و به کاهش احساس استرس کمک شایانی می‌ کند.

1. دمنوش بابونه

اگر دچار دلشوره و اضطراب هستید، دمنوش بابونه می تواند باعث رفع دلشوره و اضطراب شما بشود. برخی از مواد تشکیل دهنده بابونه دقیقا همان کاری را با مغز می کنند که داروهای آرام بخش همچون والیوم انجام می دهند. تحقیقات نشان داده است، افراد مضطربی که 8 هفته پشت سر هم چای بانونه مصرف می کردند، بسیار بیشتر از بیمارانی که دارو می خوردند، اضطرابشان کاهش پیدا کرده است.

2.  دمنوش چای سبز

گفته می شود راهب های بودایی ژاپنی می توانند برای ساعت ها بسیار ریلکس و آرام مراقبه کنند. یکی از دلایل آرامش آنها اسیدآمینه موجود در چای سبز آنها به نام اِل- تیانین است. محققان ثابت کرده اند اِل- تیانین موجب کنترل تپش قلب و فشار خون و در نتیجه کاهش اضطراب می شود.

بیشترین میزان اِل- تیانین را می توانید در چای سبز پیدا کنید –البته برای تاثیر این ماده باید فنجان های زیادی چای سبز بنوشید.

3. دمنوش سنبل الطیب

سنبل الطیب یک مکمل گیاهی است که فرد را خواب‌آلوده می‌کند و در نتیجه اضطراب را کاهش می‌دهد. سنبل الطیب به عنوان داروی مسکن نیز شناخته می‌شوند زیرا می‌توانند به خواب کمک کنند.

چون بوی آن بسیار زننده است، باید آن را به جای چای به صورت تنتور و یا به شکل کپسول استفاده کنید.

یک کپسول حاوی سنبل الطیب در ساعت عصر میل کنید. با این حال، باید مطمئن شوید که زمانی که این دارو را می خورید قصد انجام کاری که به هشیاری کامل نیاز دارد را ندارید علاوه بر این، شما هم چنین می‌توانید این گیاه را با گیاهان دارویی دیگری مانند بابونه، رازک و مرهم لیمو نیز ترکیب کنید.

4. دمنوش بادرنجبویه

این گیاه دارویی نیز در کاهش استرس و داشتن خواب راحت موثر است. افرادی که حدود 600 میلی گرم از این گیاه را روزانه مصرف می کنند، آرام تر از افرادی هستند که قرص های آرام بخش مصرف می کنند. با اینکه این گیاه خاصیت آرامش بخش دارد اما تحقیقاتی نشان داده است مصرف بیش از حد آن باعث افزیش اضطراب می شود. بنابراین، بر اساس دستور مصرف آن را به میزان کم مصرف کنید. این گیاه را می توانید از عطاری ها به صورت دم نوش، کپسول یا قرص تهیه کنید. این دارو نیز با دیگر گیاهان آرام بخش همچون رازک، بابونه و سنبل الطیب ترکیب می شود.

5. دمنوش اسطوقدوس

ویژگی مست کننده (نه همچون مشروبات الکلی) اسطوقدوس از نظر روانی باعث آرامش می شود. یک تحقیق یونانی ثابت کرده است بیمارانی که در مطب در انتظار نوبت خود هستند با استشمام رایحه اسطوقدوس راحت تر این زمان را تحمل می کنند. برخی از دانشجویان نیز اعلام کرده اند این رایحه در طول امتحان به آنها آرامش می دهد.

مطالعات بر روی خواص اسطوخدوس نشان می‌دهد که این گیاه به علت مواد موجود در خود می‌تواند باعث کاهش نوسانات هورمونی، به ویژه در زنان، شود. از چای اسطوخدوس معمولا در طول زمان قاعدگی و زمانی که در معرض استرس و اضطراب قرار می‌گیرید، استفاده کنید.

در یک تحقق آلمانی، قرص های اسطوقدوس (شاید در ایران نباشد) باعث کاهش نشانه های اضطراب می شود و بسیار موثرتر از لورازپام و دیگر والیوم ها است.

•  نفس عمیق به مدت چند دقیقه
•  پیاده روی و قدم زدن
•  سرگرم شدن به کاری خاص مثلا نظافت منزل یا رانندگی (پرت کردن حواس خودمان به جایی دیگر)
•  تماس با چند دوست (حضوری یا تلفنی)
•  گوش دادن به یک موسیقی بی‏کلام
•  ورزش و تحرک (ترجیحا در جمع)
• تفکر و تجسم مثبت از موقعیتی دیگر و مکانی دیگر
• در آغوش کشیدن کسی که دوستش داریم
•  عدم توجه به علائم استرس
•  مدیتیشن و ریلکسیشن
•  تماشای طبیعت، دریا
•  توکل به خدا و سپردن همه چیز به دست او

۱. ابتدا ترس و اضطراب خود را در رابطه با موقعیت خاص بشناسید و قبول کنید که شما دچار این اضطراب هستید و برای مواجهه با این موقعیت برنامه ریزی کنید. برای مثال اگر شما دایم در خصوص مسایل مالی اضطراب دارید، یک برنامه پس انداز طراحی کنید یا بودجه را به طور مجزا در نظر بگیرید.

۲. در مشکلات قبلی خود باقی نمانید. تغییراتی در شرایط ایجاد کنید که احساس راحتی بیشتری داشته باشید و اجازه دهید تا مشکلات را پشت سر بگذارید.

۳. با روح و جسم خود مهربان باشید.

۴. سعی کنید تنش‌ها را با ورزش سنگین و ماساژ رها کنید.

۵. از تکنیک‌های آرام سازی و رها سازی (Relaxation) استفاده کنید.

۶. به اندازه کافی استراحت کنید و اگر در خواب مشکل دارید به پزشک مراجعه کنید.

۷. از کافئین و شکلات و نیکوتین دوری جویید.

۸. فکر خود را مشغول مسایل مثبت و غیراضطراب زا کنید.

۹. برای لذت بردن برنامه ریزی کنید، مثلا به دیدن یک فیلم کمدی، پیاده روی یا کوهنوردی بروید.

۱۰. برنامه ریزی روزانه داشته باشید، داشتن کار بیش از حد یا بیکار بودن در طول روز می‌تواند به اضطراب شما بیفزاید.

۱۱. علایم اضطرابی خود را یادداشت کنید و گاهی به همسر یا دوست صمیمی خود آن‌ها را بگویید، برخی مواقع گفتگو با یک دوست از اضطراب شما می‌کاهد.

۱۲. در گروه‌های فعال اجتماعی یا خیریه شرکت کنید یا به طور داوطلبانه به دیگران کمک کنید.

دلشوره و اضطراب شاید به ظاهر ساده و بی ضرر باشد، اما پنهانی تمامی اعضای بدن شما را تحت تاثیر خودش قرار می‌دهد و ممکن است در یک لحظه شما را از پا در بیاورد. نحوه‌ی زندگی، محیط اجتماع و شرایط اقتصادی در هر منطقه از عوامل مهم بروز استرس در افراد است. امروزه ماشینی شدن کار‌ها باعث شده است، بیشتر فعالیت‌ها با نیروی فکری انجام شود و نیروی بدنی کاربرد کمتری پیدا کند. همین مسئله باعث می‌شود که افراد به مشکلات روحی زیادی برخورد کنند که از اصلی‌ترین این مشکلات، مسئله‌ی دلشوره و فشار‌های روحی است.
از جمله این عوارض ایجاد دل درد، دل پیچه، گرفتگی عضلات، مشکلات گوارشی، احساس سوزش سرمعده یا لرزش عضلات و خوردن ناخن نمونه‌ای از تاثیرات دلشوره است.

ما در این مقاله سعی خود را انجام دادیم تا درباره اضطراب و دلشوره صحبت کنیم و راه های درمان آن را برای شما بین کنیم.

امیدواریم که این مقاله به درد شما خورده باشد.