برای اینکه میوه ها را در همه ی فصول بتوانید مصرف کنید می توانید آن ها را خشک کنید. میوه های خشک را می توانید به عنوان تنقلات مصرف کنید حتی می توانید آن را داخل دمنوش های خود استفاده کنید و از خواص آن بهره ببرید.

میوه هایی که برای خشک کردن انتخاب کرده‌اید، کاملا رسیده، سفت و آماده هستند. میوه‌هایی که آسیب دیده‌اند، هنوز به طور کامل نرسیده‌اند، و یا بیش از حد رسیده اند، ارزش غذایی ندارند و زمانی که آن‌ها را خشک می کنید، طعم چندان جذابی نخواهند داشت.

چه میوه هایی را میتوان خشک کرد ؟

کشمش، خرما و آلو خشک نمونه هایی از این ها هستند. سایر میوه هایی که می توان آنها را خشک کرد شامل: سیب، زردآلو، موز، توت، کیوی، انجیر، انبه، هلو، گلابی، آناناس، توت فرنگی، گوجه فرنگی و خرمالو است.

1. میوه هایی که برای خشک کردن انتخاب کرده ‌اید را با آب سرد بشویید و به آرامی آن ها را بشویید. سپس با استفاده از یک تکه پارچه تمیز یا حوله کاغذی، آنها را خشک کنید. شما می توانید میوه های کوچک مثل انگور یا انواع توت ها را داخل یک آبکش قرار بدهید تا خشک شوند.

2. خرما،‌ انگور، زردآلو، انجیر، سیب، هلو و حتی گلابی، جزو میوه هایی بودند که قدیمی ها با خشک کردن آنها دانسته یا ندانسته، pH شان را پایین و طول مدت ماندگاری شان را بالا می بردند.

3. از سیاه شدن میوه جلوگیری کنید. برای جلوگیری از سیاه شدن ( اکسید شدن ) میوه یکی از کارهای زیر را انتخاب و انجام دهید :

4. میوه را داخل آب نمک بگذارید. ۶ قاشق غذاخوری نمک را در ۳٫۵ لیتر آب حل کنید و میوه ها را داخل آن انداخته سپس خشک کنید.

5. سیب و هلو را می توانید در آب یخ قرار دهید سپس خشک کنید. می توانید روی برش های سیب کمی آبلیمو بزنید.

6. آناناس، هلو و موز : ۱ استکان شکر و ۳ استکان آب و ۱ استکان عسل را مخلو ط کنید و میوه ها را در آن خیس کنید.

7. آب گرم را با آب آناناس یا لیمو مخلوط کنید و میوه ها را داخل آن خیس کنید. ۲ قاشق غذاخوری اسید اسکوربیک را با ۱ لیتر آب مخلوط کنید و میوه ها را داخل آن خیس کنید.

8. هلو ، آلبالو و توت : ۱ بسته ژلاتین گیاهی را با ۱ استکان آب و ½ استکان شکر مخلوط کنید و میوه ها را داخل آن بگذارید.

شما برای مصرف انواع میوه ها مجبور نیستید هزینه گزاف برای تهیه نوع آماده و بسته بندی آن بپردازید بلکه می توانید بدون هیچ گونه هزینه ای میوه های اضافی خود را به میوه خشک تبدیل کنید و از خوردن آن لذت ببرید . با چند روش می توانید در خانه به خشک کردن میوه بپردازید . در این مقاله با ما همراه باشید، تا با روش های مختلف و آسان خشک کردن میوه در خانه آشنا شوید.

معمول ترین و ابتدایی ترین روش خشک کردن میوه استفاده از آفتاب است. در این روش میوه را نصف یا خرد کرده و به مدت چند روز در فضای بیرون و در معرض نور آفتاب قرار می دهند.

مراحل خشک کردن میوه در آفتاب

• برای خشک کردن میوه یک روز گرم آفتابی را که رطوبت هوا زیر 60 درصد و هوا هم آفتابی و گرم باشد ، انتخاب نمایید.این کار چند روز طول می کشد بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد.

• میوه ها را روی سینی توری استیل ضدزنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون قرار دهید و با کمی فاصله روی توری بچینید.

• سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار دهید تا از زمین فاصله بگیرد و بر روی آن یک توری نازک بیاندازید و زیر نور آفتاب قرار دهید.قرار دادن سینی روی آجر سبب بهتر جریان یافتن هوا و سریع تر خشک کردن میوه می شود.

• برای سرعت بخشیدن به روند خشک شدن میوه ها، در زیر سینی یک ورق آلومینیوم یا قلع قرار دهید. هوای خنک شب می تواند میوه را دوباره مرطوب کند. پس سینی را در شب در جای سرپوشیده قرار دهید.

• هر روز چند بار به میوه ها سر بزنید و میوه ها چروکیده و جویدنی (ترد) را جمع آوری کنید.

یکی دیگر از روش های خشک کردن میوه، خشک کردن با جریان هوا می باشد که ترکیبی از جریان هوا و حرارت کم است، این کار معمولاً در فر انجام می شود. خشک کردن با فر بهترین روشی است که می توانید استفاده کنید، زیرا شکر یا ماده افزودنی دیگری به آن نمی افزایید و تنها چندین ساعت زمان برای این کار نیاز دارید.

فایده انجام این کار در خانه آن است که روی نتیجه کار خود کنترل دارید و میوه ها را به هر اندازه و شکلی که مایل باشید، خشک می کنید.

کیفیت میوه خشک شده به اندازه تکه های میوه و مدت زمان خشک کردن آن بستگی دارد.

مواد لازم برای خشک کردن میوه در فر

فر، کاغذ مومی یا لاینر های سیلیکونی و سینی فر یا توری های گرد مخصوص پیتزا

•  در این روش برای جلوگیری از رشد باکتری ها میوه ها را در دمای پایین گرم می کنند تا آب آنها به قدر کافی تبخیر شود.

•  میوه ی موردنظرتان را آماده کنید، بهتر است این میوه ها کاملا رسیده باشند .

•  میوه ها را با آب سرد بشویید قسمت لکه دارشان را جدا کنید و هسته میوه و ساقه میوه را جدا کنید .

•  میوه ها را به صورت هم اندازه برش بزنید تا در زمان یکسانی خشک شوند. میوه های کوچک مثل انگور، توت فرنگی ، گیلاس  و گوجه فرنگی مینیاتوری را می توان به صورت درسته خشک کرد. میوه های متوسط را می توان نصف یا حلقه حلقه کرد و میوه های بزرگ یا خیلی سفت مثل انبه، آناناس و نارگیل را باید ورقه ورقه کرد.

•  اگر دوست دارید پوست میوه ها را بگیرید ، تکه های میوه را 30 ثانیه در آب جوش بریزید و سپس به یک ظرف آب یخ منتقل کنید تا پوست میوه ها راحت جدا شود.

•  برای حفظ ظاهر زیبای میوه ها و به حداقل رسیدن تغییر رنگ شان آنها را 10 دقیقه درون آب لیمو و آب قرار دهید، سپس در آبکش بریزید و با یک حوله ی بدون پرز به آرامی خشک کنید.

•  فر را از قبل در دمای 54 تا 71 درجه ی سانتی گراد گرم کنید.

•  از درجه ی حرارت پایین تر برای میوه های برش خورده ی نازک مانند سیب  یا هلو  از دمای بالاتر برای توت فرنگی ها و سایر توت های کامل استفاده کنید.

•  روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید و تکه های میوه را با حفظ فاصله بچینید.

•  یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی میوه ها برای جلوگیری از جمع شدن (لوله شدن) آنها قرار دهید.

•  میوه ها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت سینی فر را بچرخانید.

•  هنگامی که میوه خشک بافتی مانند چرم پیدا کرد و حدی منعطف بود، آماده بیرون آوردن از فر است.

•  بعد از بیرون آوردن میوه های خشک از فر آنها را در ظرف های پلاستیکی یا شیشه ای بریزید و برای 4 تا 5 روز سر ظرفها را باز بگذارید تا رطوبت باقی مانده آنها تبخیر شود. در طی این روزها ظرف را ، تکان دهید تا میوه ها کمی جابه جا شوند.پس از 5 روز، در ظرف را ببندید

•  حدود 10 ماه بعداز این میوه های خشک می توانید استفاده کنید.

مدت زمان لازم برای خشک شدن انواع میوه ها در فر

سیب : 6 ساعت

انگور :8 تا 10 ساعت

پوست مرکبات : 8 تا 10 ساعت

گیلاس : 12 ساعت

توت فرنگی : 12 ساعت

زردآلو : 12 ساعت

آلو : 6 ساعت

گلابی : 6 ساعت

هلو : 6 ساعت

موز : 6 ساعت

استفاده از دستگاه میوه خشک کن، سبب می شود آب  میوه به صورت خیلی آرام ، آهسته و با حرارت خیلی کم تبخیر شود.اکثر این دستگاه های میوه خشک کن در کف خود المنت برقی مشبک دارند که روی آن ها هواکش قرار دارد.

بسته به نوع میوه و نوع دستگاه میوه خشک کن، 24 ساعت وقت لازم است تا میوه ها به صورت کامل خشک شوند. اگر قصد خشک کردن مقدار زیادی میوه و سبزیجات را داشته باشید استفاده از دستگاه های میوه خشک کن یکی از بهترین گزینه هاست.

•  میوه خشک کن را روی تنظیمات خشک کردن میوه قرار دهید و اگر چنین تنظیماتی ندارد، آن را روی درجه ی حرارت 57 درجه ی سانتی گراد بگذارید.

•  میوه ها را درون خشک کن بچینید.

•  میوه ها در این دستگاه با توجه به میوه و ضخامت آن به 24 تا 48 ساعت زمان برای خشک شدن نیاز دارند.

•  بعد از 24 ساعت اول برای جلوگیری از خشک شدن بیش ازحد میوه ها، آنها را مدام چک کنید.

•  میوه ها خشک و ترد شده را جمع آوری کنید. میوه خشک باید نسبتا سفت باشندزیرا رطوبت آنها از بین رفته است.

• اگر دستگاه میوه خشک کن ندارید، روش خشك كردن ميوه ها روی بخاری بهترین راه است؛ استفاده از بخاری یا شوفاژ فرقی ندارد است. برای این کار ابتدا روی بخاری یا شوفاژ را با فویل آلومینیومی بپوشانید.
• روی فویل یک پارچه تمیز نخی پهن کنید. استفاده از پارچه بدون پرز اهمیت زیادی دارد پس اگر پارچه نخی ندارید سعی کنید از پارچه‌ای استفاده کنید که پرز نداشته باشد و چیپس شما خراب نشود.
• میوه‌ها را روی پارچه بچینید و زمان بدهید تا کاملا خشک شوند. 
• استفاده از پارچه این مزیت‌ را دارد که دیگر نیازی به زیرورو کردن میوه‌ها نیست و با گذشت زمان مناسب، میوه‌ها به خوبی و یک‌دست خشک خواهند شد. 
• بعد از گذشت زمان مورد نظر، میوه‌ها را از پارچه جدا کرده و داخل ظرف در بسته بریزید. 
• البته خشك كردن پرتقال روی شوفاژ کمی بیشتر زمان می‌برد و باید تا جایی که می‌توانید برش‌ها را نازک بزنید.
• مدت زمان مورد نیاز؛ به ضخامت میوه، حرارت بخاری یا شوفاژ، نوع میوه و ... بستگی دارد.
• برای مثال می‌توانید آخر شب میوه‌ها را روی بخاری یا شوفاژ بچینید و ظهر فردا آن‌ها را جمع کنید، یعنی چیزی در حدود 10-12 ساعت زمان بدهید تا میوه‌ها خوب خشک شوند.
• توجه کنید که میوه‌ها تا وقتی‌که روی بخاری هستند کمی نم‌دار به نظر می‌رسند اما وقتی خنک شوند، سفت می‌شوند.
• روش خشك كردن کیوی روی بخاری، روش خشك كردن موز روی بخاری و یا روش خشك كردن سيب روی بخاری نیز به همین ترتیب است، منتهی برای جلوگیری از سیاه شدن این سه نوع میوه، کمی آبلیمو به مقداری آب بزنید و این برش‌های میوه را چند دقیقه داخل آن غوطه ور کنید.

میوه خشک یا چیپس میوه شما می‌ تواند طعم‌ های مختلفی داشته باشد برای مثال:

افزودن یا نیافزودن چاشنی به میوه‌ها کاملا سلیقه‌ای است و بستگی به ذایقه شما دارد. توجه داشته باشید که خشک کردن هر میوه سبک خاص خود را دارد به عنوان مثال نحوه خشک کردن موز با نحوه خشک کردن به متفاوت است پس قبل از هر اقدامی در مورد آن بیشتر مطالعه کنید تا میوه خشک و چیبس میوه خوش طعمی تهیه نمایید. 

میوه های خشک به راحتی می توانند آلوده شوند.

برای جلوگیری از جذب مجدد رطوبت، آنها باید بسته بندی و به درستی نگهداری شوند. مواردی که باید هنگام بسته بندی در نظر بگیرید:

- میوه خشک تازه تولید شده ی گرم ممکن است باعث تعریق و ایجاد رطوبت شود که اصلا خوب نیست.

- میوه های خشک شده باید در ظروف خشک ، تمیز بسته بندی شوند.

- میوه های خشک هنگام باز کردن ظروف در معرض هوا قرار می گیرند که سبب کاهش کیفیت آن می شود.

بهترین روش های بسته بندی شامل موارد زیر است:

- کیسه های فریزر پلاستیکی

- ظروف پلاستیکی با درب

- بسته بندی وکیوم

• نگهداری بهینه میوه های خشک، مستلزم بسته بندی و رعایت شرایط محیطی مناسب نگهداری آنها است. یعنی بسته بندی باید به گونه ‌ای باشد که هرگونه رطوبت، اکسیژن و نور به آنها نفوذ نکند.

• منظور از شرایط محیطی هم نگهداری میوه های خشک در دمای پایین، رطوبت نسبی پایین و به دور از تابش مستقیم نورخورشید است.

• برای خشك كردن ميوه در خانه از مواد نگهدارنده استفاده نمی کنید بنابراین حتماً باید در جای خنک نگهداری شود؛ در غیر این صورت مورد هجوم حشرات قرار گرفته و به سرعت از بین می روند.

• اصولاً میوه های خشک باید در دمای نزدیک به صفر قرار بگیرند تا تازگی خود را حفظ کنند. میوه هایی که به خوبی خشک نشده باشند، مقداری رطوبت دارند که اگر در فضای باز بمانند‌، در زمانی کوتاه دچار کپک زدگی شده و از بین می روند. پس باید در هنگام خشک کردن میوه ها رطوبت آن ها را در نظر بگیرید و سعی شود مرطوب نماند.

• برای افرادی که میوه خشک خرید می کنند بهترین توصیه این است که این محصولات را در یخچال نگهداری کنند. در صورت نگهداری میوه خشک در یخچال، هم زمان ماندگاری میوه های خشک بیشتر شده و به حدود یک سال خواهد رسید و هم در کیفیت و تازگی شان تغییری پیش نخواهد آمد.

• مدت زمان ذخیره سازی توصیه شده برای میوه های خشک شده از 4 ماه تا یک سال است. اقلام غذایی، از جمله میوه های خشک، مستعد آلودگی هستند و کیفیت آن به خطر می افتد. کیفیت میوه های ذخیره شده به دلیل گرما تحت تأثیر قرار می گیرد. از این رو، دمای آن باید در همه زمان ها پایین باشد.

• دمای محل ذخیره شده در نظر گرفته شده عامل بسیار مهمی در تعیین انقضای مناسب است. به یاد داشته باشید، هرچه دمای آن مکان بیشتر باشد، مدت زمان نگهداری آن نیز کوتاهتر است. در صورت بسته بندی و نگهداری صحیح، میوه های خشک شده برای یک سال دوام خواهند داشت به خاطر داشته باشید که سبزیجات خشک فقط نیمی از ماندگاری میوه های خشک شده را دارند.

• قرار گرفتن در معرض نور، کیفیت میوه های خشک شده شما را به خطر می اندازد. اگر آنها را در کمد خود ذخیره کنید، انتظار ماندگاری کوتاه تری دارید. سردخانه بهترین انتخاب شماست. در صورت بسته بندی و نگهداری صحیح میوه خشک شده منجمد شما تا 1 سال دوام می آورد.

• اگر میوه های خشک شده بسته بندی شده دارای رطوبت هستند اما هنوز خراب نشده اند، بهتر است آنها را مصرف کنید. بسته ها و کیسه های پلاستیکی را به گونه ای ذخیره کنید که وسایل قدیمی همیشه در جلو یا در قسمت بالا قرار داشته باشند تا مطمئن شوید که در ابتدا از آنها استفاده می کنید.

• مهم است که هر یک از ظروف خود را قبل از قرار دادن در داخل محل نگهداری، برچسب گذاری کنید. تاریخ بسته بندی باید روی برچسب ظاهر شود. این امر موجب می شود که از تولیدات قدیمی استفاده کنید قبل از اینکه طراوت خود را از دست دهند. میوه های خشک شده را در دسته های کوچک بسته بندی کنید. این عمل به حفظ طراوت آنها کمک می کند.

همانطور که ملاحظه کردید، میوه خشک را به روش‌های مختلفی می‌ توان تهیه کرد و انتخاب روش کار به زمان و امکانات شما بستگی دارد.

امیدواریم از این آموزش جامع و ساده نهایت استفاده را ببرید و یک چیس میوه خانگی و خوشمزه تهیه کنید.